Zrozumieć tekst to nie znaczy odszukać intencję twórcy
Von spurioushitch4246, 16:24

Poznać treść to nie znaczy odszukać intencję autora, tu sprzeciw w obliczu hermeneutyki roman­tycznej,,, jest w największym stopniu prężny; pod tymże względem ideał „kongenialności" odegrał opłakaną rolę. Kultowe wydaje się credo, jakie bodajże wyprzedziło do tej pory ro­mantyków, bowiem cytuje je Kant: skumać autora le­piej aniżeli on się sam jeden rozumiał. Rozziew sensu jak i również in­tencji kreuje sytuację na wskroś swoistą, utraci­liśmy „ poparcie " planów autora, jaka w większości nie jest mnie znana, natomiast w najlepszym razie może być odtworzona nie prędzej na podstawie tekstu.

Jak mówi Gadamer, gdyby dla zrozumienia wiersza wystarczyło poznać jego autora, równie dobrze ja sam sprostałabym skreślić ten utwór poetycki. Przekroczenie; intencji poprzez sens oznacza jednakże, że rozumie­nie porusza się w przestrzeni nie psychologicz­nej, oraz semantycznej, którą zakreślił treść odci­nając się od zamiarów pomyślanej. I w tej powierzchni sensu rozumienie ma sformować hipotezę sensu, po­stawić na swoją wiarygodność dodatkowo potwierdzić włas­ne widoki za poradą technologii krytycz­nych. Potrzebę uformowania sensu, postawienia na sens, potwierdzenia zakładu wedle wymogów lo­giki prawdopodobieństwa jest przeciwwagą tegoż, co można by nazwać niemotą tekstu. Analogicznie rzecz się ma ze zrozumieniem tekstu w elemencie jego odniesień. Ważność tekstu nie znaj­duje się poza nim, po stronie domniemanej planów autora, lecz przed -nim, po stronie nie-ostensywnych odniesień, po stronie świata, jaki nam zapoczątkowuje. Ma ­my pojąć nie pierwotną sytuację mowy, ale to, co w nie-ostensywnych odniesieniach tekstu celuje w świat, ku któremu eksploduje zarówno przypadek czytelnika, jak i autora. Nie idzie pod każdym względem o to, by interpretacja wskrzesiło autora czy dosłownie jego sy­tuację; zwraca się ono ku pewnemu światu propo­nowanemu, otwartemu poprzez odniesienia tekstu.

Zrozumieć treść to iść za ruchem sensu prowadzą­cego od tego, co treść mówi, w tym celu, o czym mówi. Wydostaję się oprócz moją sytuację czytelnika oraz poza sytuację autora ku możliwym sposobom egzystencji w świecie, które treść otworzył mnie jak również odsłonił; Gada­mer mieni to „zbieżnością horyzontów" w rozu­mieniu historycznym. To spotkanie z treścią jest nieintersubiektywne tudzież niedialogowe, dzieje się tam, gdzie nie posiada już tekstu oraz mnie, w materii na­kierowanej ku horyzontowi świata, gdzie zostaje przekroczona każda z tych 2 kondycji Jeśli zatem za­chowujemy język hermeneutyki romantycznej, mó­wiąc o pokonaniu odległości, o ,,uczynieniu włas­nym" - o przywłaszczeniu - Aneignen - tego co inne, obce, powinniśmy wpisać istotną poprawkę: czynimy własnym, przywłaszczamy sobie nie obce przejście, odległą intencję, niegdysiejszą sytuację, jednakże ponadzdarzeniowy wydźwięk i zakres świata, do jakiego tenże sens nas odsyła. Modelem tego przy­właszczenia sensu i nawiązania nie jest w żadnym razie zbieżność świadomości we wczuwaniu się czy współ-odczuwaniu ani w jakichkolwiek przygodach intersubiektywności. Stawanie się w mowie sensu oraz od­niesienia tekstu to nie tyle rozpoznawanie Drugiego, co stawanie się świata w mowie.

[Kommentare (0) | Kommentar erstellen | Permalink]